Categorie archieven: redactioneel

Graven en dragen

Gerard Ham met de respectabele leeftijd van 87 houdt het voor gezien. “Ga, je met vervroegd pensioen?” wordt er gegrapt tijdens de koffie met wat lekkers in de pastorie. Er wordt vandaag afscheid genomen van Geert, die met de werkgroep die het kerkhof onderhoudt.

Geert is vanaf zijn 19e verbonden aan werkzaamheden in en rond de H. Laurentiuskerk in Stompwijk. Hij was gevraagd om in te vallen, toen een drager van de St. Barbara, zijn schoonmoeder ging begraven. En sindsdien is hij betrokken. Vanuit alle hoeken van de bebouwde kom heeft Gert zijn voetstappen naast de lijkwagen gezet. Werd er iemand van de bebouwde kom begraven, dan werd de wagen door de dragers opgewacht bij de Kniplaan, Hoge Brug, of Schoolbrug. Dan werd er stapvoets in gepaste kledij met hoge hoed naast de wagen gelopen. 1 man voor, 2 aan weerszijden en 1 achter de auto.

De graven werden met de hand gegraven, soms manshoog, dat was je echt in het zweet werken. Bij het graven en dragen kwam veel kracht te pas. Geert was zo sterk als een beer (hij heeft nog gevochten met de beer op de kermis!) en zijn kracht was van harte welkom. Nu wordt er gegraven met een klein kraanwagentje. En het dragen is meer rijden geworden op een special wagentje. Alleen het laten zakken wordt nog handmatig gedaan.

Hij weet nog dat er een gezette man het huis uit gedragen moest worden en dat ze dachten dat wel door het raam heen te kunnen doen. Het raam kon niet hoog genoeg open en bijna rechtstandig is hij door de smalle gang het huis uit gedragen, dat deden ze met zijn tweeën, meer ruimte was er niet. ‘Nooit zo blij geweest toen deze man in de wagen stond.’

De moeilijkste momenten waren natuurlijk de 4 slachtoffers van het busongeluk en later het begraven van zijn eigen dochter en de emotionele herinneringen hieraan toen hij later ook een jonge moeder moest begraven. Het valt hem nog zwaar om te vertellen, dat vergeet je immers nooit. 

Op het kerkhof liggen veel bekenden van Geert en dat kan niet anders, als je bijna heel Stompwijk hebt weggedragen! En waar je werkt, wil je het ook onderhouden. Er is nu een flinke kerkhofgroep, met zijn allen zetten ze hun schouders eronder. Ieder heeft zijn eigen hoekje. Elke 14 dagen wordt het onkruid gewied, geschoffeld en geveegd, dat is goed te doen. Voorheen was dit een keer per maand en dat was veel harder werken als het onkruid zo hoog staat. En altijd gezellig met elkaar koffie drinken, gezelligheid hoort erbij.

Ze krijgen nu ook veel complimenten dat het er zo verzorgd uit ziet.

Geert wordt wat strammer en heeft nog zijn eigen huis, tuin en erf om bij te houden. Hij vindt het wel goed zo. Hij blijft natuurlijk van harte welkom op de koffie, maar . . . . . verboden te schoffelen.

De complimenten zijn vandaag voor Gerard die 68 jaar zijn kracht aan de kerk heeft gegeven. Hij heeft zijn stoel in de hemel wel verdiend.

Petra Oliehoek– van Es

Als je nooit in haar schoenen hebt gelopen

als je nooit in haar schoenen hebt gelopen

nooit met je sleutels tussen je vingers door het donker hebt gefietst

een extra large hoodie over je jurk hebt aangetrokken

je hakken verwisseld voor sneakers

om zo hard mogelijk door de nacht naar huis te trappen

als je nooit in haar schoenen hebt gelopen

niet weet hoe uitputtend het is om ogen en oren

over je hele lichaam te dragen

de haren in je nek je als alarmbellen

te laten vertellen

wanneer je moet maken dat je wegkomt

je altijd in je hoofd aan het rekenen bent,

hoe laat je waar aankomt,

wanneer je moet vertrekken

en of je dan nog net op tijd

niet hardlopen in het donker

niet via het park

groepjes vermijden

nooit je drankje uit het oog verliezen

als je nooit in haar schoenen hebt gelopen

niet weet hoe het is om

oogcontact te vermijden, te doen alsof je belt

stoerder te gaan lopen

een busje haarlak in je mouw te dragen

via winkelruiten in de gaten te houden

wie er achter je loopt

een omweg te maken zodat je achtervolger

niet ziet waar je woont

om dan soms het grootste gevaar

in je eigen huis te treffen

het zijn toch vaak bekenden

als je nooit in haar schoenen hebt gestaan

het gevoel niet kent geen adem meer te kunnen halen

omdat iemand opeens een deur in het slot draait

de taxi onverwachts afslaat

als je niet weet hoe het is om in haar schoenen te staan

niet weet hoe het voelt

niet gehoord, niet geloofd

niet geholpen te worden

om de volgende ochtend

gewoon weer een nieuwe dag te beginnen

de verse wonden, de schade

onzichtbaar

onder je kleding, je huid

vanachter een glimlach

de dag zien door te komen

vertel dan nooit

wat zij moet doen

wat ze moet dragen

dat ze moet baren 

en hoe zich te gedragen

hoe te bewegen

wanneer te spreken

hoe ze haar lichaam

hoe ze haar leven

maar leer de wereld van haar houden

zo hard dat ze nooit meer achterom hoeft te kijken

zo hard dat ze mag dansen wanneer ze wil

gaan waar ze wil

laat de wereld nu verdomme eens beginnen

hartgrondig van haar te houden

Babs Gons, dichter des vaderlands 

Geplaatst met internationale vrouwendag en de demonstratie in Leiden tegen seksueel geweld tegen vrouwen, in gedachten. 

Petra

Overdracht molens aan de Rijnlandse Molenstichting

Op 9 maart 2024 heeft de provincie Zuid-Holland het eigenaarschap van de Drie Molens van de Molendriegang van de Driemanspolder, in de gemeente Leidschendam-Voorburg, overgedragen aan de Rijnlandse Molenstichting. Daarmee wordt de molendriegang toegevoegd aan het bezit van de andere 49 poldermolens van de Rijnlandse Molenstichting. Zij nemen vanaf nu het behoud, beheer en het beleefbaar maken van deze Stompwijkse rijksmonumentale windvangers op zich.

De drie achtkantige molens, ook wel zogenoemde grondzeilers, werden in 1672 gebouwd om de polder in de toenmalige Heerlijkheid Veur droog te malen en het water uit te slaan op de Stompwijksche Vaart. De driegang functioneerde tot 1951 en werd na restauratie bestemd voor reservebemaling. Sinds 1958 was de provincie Zuid-Holland eigenaar van de Drie Molens aan de Stompwijkseweg 24 t/m 28 te Leidschendam.

De molens vormen tezamen een zogenaamde driegang, waarmee het polderwater trapsgewijs wordt opgemalen naar de Rijnlandse boezem. Ze vormen een als één geheel functionerend Rijksmonumentaal complex. De Drie Molens zijn voorzien van een woning en zijn van oudsher altijd bewoond geweest. De provincie heeft de molens destijds van de polder overgenomen om ze ook voor toekomstige generaties te behouden en draagt ze nu over aan een partij die als doelstelling de instandhouding van molens in de regio Rijnland heeft. 

De molens van de Molendriegang van de Driemanspolder zijn de laatste molens die de provincie in bezit had. Met de overdracht van deze molens komt er voor de provincie een einde aan het eigenaarschap van de Zuid-Hollandse molens.

De sleutels werden symbolisch overgedragen door Jaap Smit, commissaris van de koning, onder toeziend oog van gedeputeerde Meindert Stolk van de provincie Zuid-Holland aan Kees Wassenaar, voorzitter van de Rijnlandse Molenstichting.

De molens draaiden hun wieken, de zon scheen, de ooievaars klepperden op hun nest en het wederzijds vertrouwen in elkaar is groot. Een historisch moment aldus de commissaris.

Bron: Rijnlandse Molenstichting, Provincie Zuid-Holland en Petra

Wat gebeurt hier? (1)

Afgelopen week kwam de uilenman, Martin van de Reep, de uilenkast checken bij Aad en Jeroen Janson op de Dr. van Noortstraat. Jaarlijks worden de nesten schoongemaakt en voorbereid op de terugkeer van de uilen die vaak in hetzelfde nestkastje hun eieren leggen en uitbroeden.

Aad ging later op de dag nog even bij het uienkastje kijken en tot zijn grote verbazing hing er een gigantisch zwaan in de boom. Is het een noodlanding geweest? Verkeerde aanvliegroute of te laag gevlogen? Wie zal het zeggen, de zwaan is in ieder geval op noodlottige wijze om het leven gekomen. Door buur Mels Verhoogd is de zwaan uit de boom gehaald. Dat zal een klus geweest zijn.

Ook waren buren verdrietig in de wetenschap dat zwanen monogaam zijn, en er dus ergens een andere zwaan zit te wachten op zijn of haar partner.

Petra Oliehoek- van Es

Wat gebeurt hier?

In verzorgingshuis Emmaus staat met kerst altijd een grote kerststal waarschijnlijk komt deze nog uit het klooster dat hier eerder gestaan heeft. Dat trekt veel bekijks.

De beelden hebben de afgelopen decennia weleens te lijden gehad. Zo is eerder de os, de koning en de kameel gerepareerd door mevrouw Corrie Janson– van Haaster. Ze boetseerde altijd al graag en kon de reparaties naar tevredenheid uitvoeren. Inmiddels is Corrie 102 en opnieuw werd er een beroep op haar gedaan.

De klusjesman klopte op haar deur met een onthoofde herder. De herder was onfortuinlijk ten val gekomen, zijn handen en fluit waren eveneens beschadigd en er zat een scheur in zijn jasje. Corrie is aan de slag gegaan, ze heeft eerst het hoofd erop gelijmd, en later de herder met boetseerklei bewerkt.

Hierna in bijpassende kleuren geverfd. Haar vingers hadden er wel meer moeite mee, maar het is gelukt.

Nu een jaartje drogen op zolder en dan kan de stal einde dit jaar weer bewonderd worden. En dat dankzij mevrouw Janson– van Haaster.  Kijk ze maar eens tevreden kijken!

Petra Oliehoek– van Es

45 jaar juf Yvonne

Zelf zegt juf Yvonne Hartkamp dat ze al 63 jaar op school zit. Gestart op de basisschool in Hilversum, voortgezet onderwijs en door naar de Rijks Pedagogische Academie. Na het behalen van haar diploma in 1978 start ze haar onderwijscarriere in Hilversum, Eindhoven en Veldhoven. In 1985 verhuisde het gezin naar Zoetermeer. De banen lagen toen niet voor het oprapen en via een werkgelegenheidsproject kon ze direct in Stompwijk aan het werk en is er nooit meer weggegaan.

Er zijn in de loop der jaren veel directeuren voorbij gekomen, maar het team bleef vrij constant. Ze heeft jarenlang een duobaan gehad met Jan Wouters. Ze heeft alle klassen gezien, behalve de kleuters.

Wat zijn de grote verschillen tussen toen en nu?

Tja waar te beginnen…

Van stencils naar digitaal. Het moment dat het zwarte schoolbord werd ingeruild voor het digibord. Ze kan het zwarte bord nog niet helemaal missen, een deel hangt nog in de klas waar zij haar schoonschrift nog op kwijt kan.

De visie is gewijzigd, vroeger lag de nadruk op rekenen, lezen en schrijven. Er zijn nieuwe vakken bijgekomen zoals Engels en burgerschap. Bij burgerschap gaat het onder andere om te leren functioneren in een diverse en democratische samenleving. Door bijvoorbeeld aandacht voor de paarse vrijdag, waarbij je mag zijn wie je bent, ongeacht je seksuele geaardheid.

Meer aandacht voor sociale emotionele vorming om de sociale vaardigheden van kinderen en het groepsklimaat in de klas te verbeteren. Je kan dan denken aan elkaar helpen, aanspreken, of relaxed reageren: “O, vind je mijn trui niet leuk, ik ook niet”. Even afstand nemen in de groep of even naar buiten gaan of hulp vragen. 

Neem het tv weekjournaal, dat ging vroeger met een karretje door de school de klassen af, nu net als het jeugdjournaal, nu via het digibord direct binnen handbereik.

Een groot verschil is de komst van de computer op school. Die ontwikkeling is gigantisch geweest. Er wordt zelfstandiger gewerkt met aandacht voor samenwerking, pluswerk of extra werk met uitdagingen.

Wat zal je gaan missen?

Mijn collega’s waar ik al zoveel jaren een hecht team mee vorm, en natuurlijk de kinderen. Dat is elke dag supergezellig. Het bieden van een veilige plek en kinderen op weg te helpen is het mooiste dat er is. Ook zo leuk dat twee oud-leerlingen nu haar collega’s zijn. Ze heeft veel kinderen van oud-leerlingen in de klas gehad, vorig jaar wel 7.

Via Facebook ziet ze soms mooie berichten waarbij ze dan tevreden denkt: “Gelukkig, het is toch allemaal goed gekomen, ondanks een moeizame start”.

Het team werkt al tientallen jaren met elkaar en heeft écht veel lief en leed gedeeld. Ze voelen elkaar hierdoor erg goed aan.

Wat ga je niet missen?

Het gedoe er omheen, dan komt er weer een nieuw supersonisch programma dat na een paar jaar toch niet het beoogde effect heeft. Kost veel tijd en negatieve energie.

De wekker! De lange dagen van met donker weg en donker thuis. Ook ouders met een te assertieve, tegen het agressieve aan houding en die het beter menen te weten. Dat kan een enorme impact hebben, terwijl we allemaal het beste voor het kind willen. 

Haar leven hangt samen met haar agenda, van zomer- naar herfst- en kerstvakantie van voorjaar naar zomer. Deze indeling is haar houvast. Nu is haar agenda leeg na de voorjaarsvakantie en kan er op elk moment een afspraak gemaakt worden met bijvoorbeeld de tandarts. Wat een luxe!

Dorp en stad

Ze is trots op Stompwijk, waar het er zo gemoedelijk aan toe gaat. De vele activiteiten binnen het multifunctioneel gebouw. Geuren die door de school gaan en dan: Oh ja het is weer Jetty’s eettafel. Ze heeft de stad nooit gemist, maar hoopt dat dergelijke activiteiten ook in Zoetermeer plaatsvinden. Ze heeft vele mooie herinneringen aan de spreekbeurten met dieren, waarbij er lammetjes uit de tas tevoorschijn kwamen en er zelfs biggetjes door de klas liepen. Een nog grotere glimlach verschijnt op haar gezicht als ze vertelt, dat er nog altijd iemand is die zijn klompen op de mat parkeert. Buiten op het schoolplein kom ik de klompen tegen. 

Yvonne gaat straks weer met haar creatieve gaven aan de slag: tekenen en aquarelleren. Lekker lezen en in huis rommelen. Oppassen op haar twee kleinkinderen en nog meer gebruik maken van haar jaarabonnement in Blijdorp.

Op haar laatste dag 15 februari is er een ‘geheim programma’ en is voor haar een verrassing. Aan het eind van de dag afscheid van haar klas en hun ouders. Ze is zich bewust van de geheimzinnige sfeer en krijgt opmerkingen van: “Moet jij niet naar huis!”.

Er is een receptie van 16.00 tot 18.00 uur. Ze heeft veel oud-collega’s uitgenodigd en ze hoopt dat ze komen! U komt toch ook?

Petra Oliehoek- van Es

Oliebollen met poedersuiker

Ingrediënten voor 20 porties:    Dit heb je nodig:

500 g  halfvolle melk                              staande mixer met deeghaken

7 g      gedroogde gist                             keukenthermometer

2 el     kristalsuiker                                   frituurpan

100 g  rozijnen                                         ijsbolletjeslepel

50 g    krenten

500 g  tarwebloem

1         middelgroot ei

½ tl zout

2 l zonnebloemolie

1 el poedersuiker

Bereiding:

1 Verwarm de melk in een steelpan tot lauwwarm en haal van het vuur. Roer de gist en suiker erdoor. Laat 10 min. staan tot het begint te schuimen. Laat ondertussen de rozijnen en krenten 10 min wellen in heet water. Giet af, knijp het water eruit met schone handen en dep droog met keukenpapier.

2 Zeef boven de kom van de staande mixer de bloem met het zout. Maak een kuiltje in het midden en breek het ei erboven. Voeg al kloppend met deeghaken het gistmengsel toe. Klop tot een egaal, elastisch beslag dat qua dikte zit tussen pannenkoekenbeslag en brooddeeg.

3 Schep de gewelde rozijnen en krenten erdoor. Dek af met een vochtige, schone theedoek en laat op een warme, tochtvrije plek 1 uur rijzen tot het in volume ongeveer is verdubbeld. Roer na het rijzen het beslag kort door met een pollepel.

4 Verhit de olie in een (frituur)pan tot 180°C. Controleer eventueel de temperatuur. Doop de ijsbolletjeslepel kort in de hete olie. Schep het beslag langs de rand van de kom omhoog en veeg in 1 beweging overtollig beslag af aan de rand van de kom. Laat het beslag voorzichtig in de hete olie vallen.

5 Bak de bollen in porties van 4 tegelijk in 7 min. lichtbruin en gaar. Schep de bollen af en toe om zodat ze egaal van kleur worden. Laat de olie weer op temperatuur komen voor je de volgende oliebollen gaat bakken.

6 Haal de oliebollen uit de olie en laat uitlekken op keukenpapier. Bestrooi met poedersuiker.

Nog enkele tips!

Kan je oliebollen deeg een dag van te voren maken?

Beslag afdekken met een vochtige doek en laten rijzen. Maak het beslag een avond van tevoren en zet het dan de hele nacht in de keuken.

Wat doet bier in oliebollen?

1 Bier maakt je beslag luchtiger.

Het koolzuur en de gist in het bier maken een pannenkoeken-, wafel– of beignetbeslag op natuurlijke wijze luchtiger. Vervang gewoon de helft van de melk of het water in een recept door bier en roer dat voorzichtig door de rest van de ingrediënten.

Hoe maak je mooie bollen?

Gebruik een ijsbollentang om mooie ronde oliebollen te maken. Dip de ijsbollentang na elke oliebol even in de olie, hierdoor glijdt het oliebollenbeslag heel makkelijk uit de tang. Maak de ijsbolletjestang na een serie oliebollen bakken schoon met water.

Hoe komt het dat oliebollen te vet zijn?

Een te lage olietemperatuur geeft een te grove structuur aan de buitenkant van de kruim en zal de oliebol veel olie opnemen. Oliebollen die bij een te hoge temperatuur worden gebakken, kleuren sterk en zijn vaak niet gaar van binnen. Daarnaast kunnen deze oliebollen ook te vet zijn

Hoe maak je je oude oliebollen weer knapperig?

Verwarm de oven dan voor op 200 ˚C en warm de oliebollen ongeveer 15 minuten op. Dan worden de oliebollen weer heerlijk knapperig. In de Airfryer warm je oliebollen op in ca. 3 minuten op 170˚C.

Hoe je zelf een kerststukje kan maken

Kerststukjes zijn één van de meest traditionele versieringen die verbonden zijn aan de feestdagen. Het is helemaal niet moeilijk om een kerststukje zelf te maken. Daarnaast is het erg leuk om te doen. We laten je ook zien hoe je dat moet doen door de 7 eenvoudige stappen met je door te nemen.

Welke materialen heb je nodig om een kerststukje te maken?

Er is eigenlijk géén vastgestelde lijst van materialen om een kerststukje te maken. Je kunt hier je creativiteit volledig in laten gaan. Je bent er zelfs vrij in of je een kaars gebruikt of niet. Je kunt kleine kerstballetjes, dennenappeltjes, slingers, kerstmannetjes, huisjes of paddenstoeltjes gebruiken. Maar tegenwoordig kan eigenlijk alles wel in het kerststuk.

Daarnaast heb je ook wat groen nodig om een kerststuk te maken. Bij groen voor een kerststuk kun je denken aan: Conifeer, Hulst, Hedera, Skimmia, Liguster, Taxus, Buxus, Dennentakken.

Spullen die je nodig hebt om een kerststukje te maken

Je hebt het materiaal nodig om je spullen in te kunnen steken. Denk hierbij aan groene oase (schuim) of klei. Je hebt ijzerdraad nodig om je materialen bij elkaar te kunnen binden. Daarnaast is het handig om een tangetje, snoeischaar en een scherp mesje binnen handbereik te hebben. Hiermee kun je je takken op maat knippen om je kerststuk verder vorm te kunnen geven. Ook heb je nog een platte schaal, houten bakje of iets anders nodig waarin je kerststukje maakt.

Stap 1:

Maak de oase nat en laat het goed vollopen. Het verstandigste is om het groene schuim minimaal een uur voordat je begint in het water te leggen. Zoals aangegeven kun je ook kiezen voor klei.

Stap 2:

Snij de oase voordat je gaat beginnen op de juiste maat. Het oase moet stevig zitten maar ook weer niet te strak. Het schuim moet 1 à 2 centimeter boven het bakje uitsteken.

Stap 3:

Je kunt het beste beginnen met de zijkanten als je kiest voor een laag stuk of de achterkant als je kiest voor een hoog stuk. Om de takken goed te kunnen steken, kun je deze het beste schuin afknippen. Daarnaast heeft dit als voordeel dat de takken makkelijker water kunnen opnemen en het stuk langer goed blijft.

Stap 4:

Steek nu de kaars of kaarsen in het stuk. Hier is slechts één gouden regel voor: denk aan de veiligheid. Er mogen geen materialen tegen de kaars aankomen of in aanraking kunnen komen met de vlam als de kaars brandt. Veiligheid staat voorop.

Stap 5:

Je kunt nu het stuk verder maken. Als je een laag stuk maakt, werk je naar het midden toe, als je een hoog stuk maakt werk je van achter naar voren. Het hoge materiaal plaats je natuurlijk achteraan zodat het oplopend wordt.

Stap 6:

Je kunt nu de eventuele versiersels tussen het groen steken. Denk hierbij aan de kerstmannetjes, kerstballetjes, appeltjes, huisjes of slingers. Het is zeker geen verplichting om deze versiersels te gebruiken. Er zijn mensen die dit absoluut niet mooi vinden en deze spulletjes niet gebruiken. Dit is dus een kwestie van smaak.

Stap 7:

Je kunt je kerststuk nu gaan afwerken en zorgen dat iedere plek die nog niet gevuld is alsnog wordt gevuld met een besje of wat mos. Als je hiermee klaar bent is je kerststuk af.

Foto’s tuincentrum De Driesprong

Armoedefonds

Stichting Armoedefonds is met de gemeente Leidschendam-Voorburg de samenwerking aangegaan.  Zij zijn gestart met het gratis menstruatieproducten beschikbaar te stellen. Dit willen ze doen via laagdrempelige menstruatieproducten uitgiftepunten (Mup’s).

De producten zijn bedoeld voor (jonge) vrouwen die daar niet altijd het geld voor hebben of in nood zitten. Op deze manier willen wij menstruatie armoede in gemeente Leidschendam-Voorburg aanpakken. Het Dorpspunt is hiervoor benaderd en heeft zich als uitgiftelocatie aangemeld.

Er is een assortipakket met maandverband en tampons beschikbaar gesteld. Soort, maat en merk kan elke keer anders zijn. Zodra de producten bijna op zijn mogen we nieuwe producten bestellen. We hebben inmiddels de school erbij betrokken. Voor nu is het materiaal beschikbaar in het invalidetoilet in de Dorpspunt. Daar was ruimte voor het plaatsen van kastjes.  Daar beginnen we en proberen dit uit te breiden.

Het is voor hen die krap bij kas zitten, je mag gratis tampons of maandverband meenemen. Neem niet meer dan je nodig hebt. Je mag ook doneren door nieuwe, nog verpakt maandverband of tampons in het kastje te plaatsen.

Een ander initiatief van Stichting armoedefonds is dat samen met Miss Montreal, Metejoor en heel veel andere zangers, groot en klein, een prachtig kerstnummer tot stand gekomen is. Zij hopen dan ook dat Nederland hem massaal gaat beluisteren tijdens de feestdagen. Jij kunt daarbij helpen.

Stream en deel de kersthit op het werk, op school tijdens de kerstviering of beluister hem thuis op de bank. Bedenk hoe jij kan helpen om de kersthit tot een mega succes te maken. De opbrengst van de streams komt geheel ten goede aan het Armoedefonds. Nu weet je helemaal waarvoor je dit doet.

Stichting Armoedefonds

en Petra Oliehoek– van Es