Februari vijf zondagen

Mijn vraag was als grapje bedoeld, maar dat ik er zoveel plezier aan zou beleven, had ik nooit kunnen vermoeden. Agnes van Boheemen was de eerste inzendster. Na twee mislukte pogingen heb ik haar maar het goede antwoord gestuurd, want anders had zij haar eeuwkalender in de open haard gegooid. Piet Oliehoek, overigens met het goede antwoord, belde mij op mijn mobiele telefoon toen ik in de universiteitsbibliotheek iets aan het opzoeken was. Met een rood hoofd heb ik hem te woord gestaan. Joop van Geijlswijk en Jan Vreeswijk wisten ook het goede antwoord te geven. Jasmijn Jansen, oudste dochter van mijn broer Kees, heeft het haar geschiedenisleraar gevraagd. Die kwam tot de volgende rekensom. Een week heeft zeven dagen, elke vier jaar is een schrikkeljaar, dus om de zeven x vier jaar heeft februari vijf zondagen, 2004 min 28 is 1976. En dat is ook het goede antwoord. Toch ligt de zaak iets gecompliceerder. Dat blijkt wel uit onderstaand krantenbericht dat ik van mijn broer Frans kreeg. Het is een overdruk van het Utrecht Nieuwsblad van maandag 1 maart 1976*. Overigens zonder dat ik het wist, was hij met hetzelfde probleem bezig. Toeval of trekt de magie van een schrikkeljaar dezelfde soort mensen aan? Voor de geïnteresseerde lezers volgt hier nog een link waarin een en ander is uitgelegd.
http://www.astro.uu.nl/~strous/AA/nl/antwoorden/moderne_kalenders.html

Sjaak Jansen

* Overgenomen uit het Utrechts Nieuwsblad van maandag 1 maart 1976
“Zouden wij ieder kalenderjaar 365 dagen geven, dan loopt de kalender op den duur aanzienlijk voor op de seizoenen. De jaarwisseling op de kalender zou dan geleidelijk van hartje winter naar de herfst en later de zomer verschuiven. Welis waar zou dat een langzaam proces zijn, maar toch duidelijk voelbaar. Over slechts 300 jaar zou het vuurwerk van oudejaarsavond ongeveer samenvallen met wat op het noordelijk halfrond de intrede van de herfst is op 23 september en over zes eeuwen zouden wij die jaarwisseling vieren in hartje zomer, omstreeks de kortste in plaats van de bijna langste nacht van het jaar. Toegegeven moet worden dat we op die manier iets sneller zouden zijn met periodieke salarisverhogingen, maar maatschappelijk zou dit uiteenlopen van kalender en seizoenen toch uitermate bezwaarlijk zijn. Er moet dus iets gecorrigeerd worden. Die correctie werd gevonden door het invoeren van een schrikkeldag, de toevoeging van een 29e februari eens in de vier jaar, namelijk in die jaren waarin het jaartal van onze christelijke tijdrekening zonder rest deelbaar is door vier. Zoals dat in 1976 het geval is.

OVER CORRECTIE
Helaas, helaas, daar zijn we er nog niet mee. Met deze betrekkelijk eenvoudige correctie lopen we de andere kant op de fout in. Wel veel langzamer, maar toch iets. Het aantal etmalen in een jaar is namelijk niet precies een kwart meer dan een geheel aantal (365), maar slechts 0,2422. Met de invoering van een schrikkeldag om de vier jaar wordt er dus “over gecorrigeerd” en er moet iets worden teruggenomen. Vandaar, dat is bepaald dat “eeuwjaren” niet als schrikkeljaar zullen gelden, ondanks het feit dat zij deelbaar zijn door vier. Dat zijn dus de jaren 1500, 1600, 1700, 1800, 1900, etc. Maar dan gaan we eigenlijk weer iets te ver terugcorrigeren. Er is derhalve nog een derde correctie ingevoerd op gecorrigeerde correctie. Eeuwjaren die zonder rest deelbaar zijn door 400, gelden weer wel als een schrikkeljaar, dus 1900 niet, maar het komende magische jaar 2000 wel. Met al deze ingewikkelde regelingen klopt het nog niet helemaal, maar op deze manier loopt het pas over duizenden jaren iets uit de hand en daar moeten ze dan maar weer wat op vinden.”

Toegift van Joop
Dat februari 5 zondagen had was voor het laatst in 1976
Even wat andere data in serie van de vorige eeuw en na 2004 1824 1852 1880 1920 1948 1976 2004 2036 2060 2088.

Groetjes Joop v Geijlswijk, Dr. van Noortstraat 74, 2266 HA Stompwijk