NACHTMIS IN Indonesië                          

Palembang, Kerstmis 1948 

Kerstavond, je kunt er weinig van merken. De bevolking is overwegend Mohammedaans. Zij vieren dus geen Kerstmis. Maar al zouden ze het willen vieren, ze hebben het geld niet om wat extra`s te kopen. Ze zijn allemaal straatarm. Vijf jaar Japanse bezetting en drie jaar van gevechten en plundering hebben hun sporen in de stad achtergelaten. In de grote kantine, bestemd voor de militairen van alle onderdelen, ook voor hen die buiten Palembang op de z.g. buitenposten gelegerd zijn, wordt alles gereed gemaakt voor de Nachtmis. Een “tjemaraboom” als Kerstboom. Provisorisch gemaakte kerstversiering, een tafel met daarop alles wat nodig is voor de Mis, gestencilde velletjes met kerstliedjes en een haastig geformeerd koor wat de misgezangen zal verzorgen. De buitentemperatuur is 30 graden en de binnentemperatuur is niet veel lager, ondanks dat de ventilatoren volop draaien. Langzaam komen de soldaten binnen. Sommigen, die van de buitenposten komen hebben een geweer of een stengun bij zich.

Om 12 uur is de kantine stampvol. De soldaten zitten stijf tegen elkaar aan en heel veel van hen moeten staan. Er is bijna duizend man binnen. De aalmoezenier komt binnen, zoals dat toen nog de gewoonte was, gekleed in albe en kazuifel De mis begint, wij zingen bekende kerstliedjes en het koor zingt aarzelend de misgezangen, terwijl iedereen achter elkaar het zweet van zijn gezicht veegt. De temperatuur is inmiddels opgelopen tot boven de 40 graden. Iedereen gaat natuurlijk ter communie en de aalmoezenier legt bij 1000 militairen de hostie op de tong. Nadat het laatste kerstliedje is gezongen verlaat iedereen de kantine en gaat naar zijn kampement terug. De jongens die op de buitenposten gelegerd zijn, hebben nog een paar uur voor de boeg, soms door gevaarlijk terrein. Hopelijk zijn ze allemaal goed thuisgekomen

Eigenlijk hoorden er in die tijd met Kerstmis drie missen achter elkaar gelezen te worden, maar de aalmoezenier hield het niet meer uit. Het was zo warm dat hij door alle misgewaden heen grote zichtbare zweetplekken op zijn rug had. Het is inmiddels 66 jaar geleden en toch denk ik er, vooral in deze dagen nog vaak aan terug. Ondanks het gebrek aan alles wat voor een echte kerstsfeer nodig was, was het toch een prachtige nachtmis

Jan van Rijn