Duidelijkheid, vroegtijdig betrekken, betrokkenheid, openheid, vertrouwen, eigenaarschap, regie, gelijkwaardigheid en transparantie. Dat zijn de kernwaarden van waaruit inwoners en gemeente met elkaar gaan samenwerken. Dit is gebleken na diverse gesprekken tussen inwoners en gemeente en tijdens een aantal experimenten rondom burgerparticipatie, zoals de digitale dialoogtafels van afgelopen maart. Het resultaat van dit traject zijn de concept afspraken voor burgerparticipatie die inwoners en gemeente met elkaar hebben opgesteld.
Afspraken burgerparticipatie
Participatie is voor gemeente en samenleving nodig om de kwaliteit van plannen te verbeteren en betrokkenheid te vergroten.
Deze kernwaarden gebruiken we tijdens elk gesprek: transparantie, draagvlak, open benadering, gelijkwaardigheid, vertrouwen, representativiteit.
Ieder traject start met een afwegingskader burgerparticipatie.
We stellen een startnotitie op bij complexe maatschappelijke vraagstukken.
De gemeente houdt de regie in het proces van burgerparticipatie.
Een communicatieplan is onderdeel van het participatieproces.
Inwoners of partijen met burgerinitiatieven hebben altijd één aanspreekpunt bij de gemeente.
Grote en complexe burgerinitiatieven werken met een startnotitie.
Er is apart budget beschikbaar voor het behalen van maatschappelijke doelen.
Afspraak is afspraak.
De afspraken vormen een goede basis voor het college om met de gemeenteraad in gesprek te gaan over welke rol de gemeenteraad pakt bij samenwerkingstrajecten. De bovengenoemde afspraken zijn de kaders en randvoorwaarden die ervoor zorgen dat participatietrajecten op een goede manier met elkaar doorlopen worden, van start tot finish.
In gesprek
Tijdens de gesprekken met inwoners kwam duidelijk naar voren dat de rolverdeling niet altijd even duidelijk is. Burgemeester Klaas Tigelaar: “In onze samenleving en de democratie waarin wij leven zijn er verschillende rollen en verantwoordelijkheden. Om dit goed met elkaar te laten werken is het belangrijk dat er echte interesse is voor elkaar en dat we ons in elkaars wereld kunnen verplaatsen. Wat is de vraag? Wat vindt iedereen belangrijk en waarom? Wie gaat er wanneer iets doen? Dat lukt niet in 1 dag. Maar als we allemaal willen, dan lukt het zeker.”
Online dialoogtafelsessies
Door corona ging het land in maart 2020 op slot en moest iedereen thuisblijven. Iedereen was opeens alleen online te bereiken. De afgelopen periode is vooral digitaal het gesprek met elkaar gevoerd. In maart 2021 zijn tijdens twee online dialoogtafelsessies ruim 40 inwoners online met elkaar in gesprek gegaan over het onderwerp samenwerken.
Op de derde afsluitende avond op 29 maart 2021 zijn aan ruim 50 genodigden (raads-, collegeleden, inwoners en ambtenaren) de opbrengsten gepresenteerd en zijn alle aanwezigen met elkaar hierover in gesprek gegaan.
“Het was erg fijn om te zien dat zo veel inwoners hun vrije tijd hier aan wilden besteden en dat tijdens de dialoogtafels ook online zinvolle interactie en echte verbinding ontstaat. Tijdens de presentaties op de slotavond hebben we heel veel onderwerpen, ideeën en middelen gehoord. Deze hebben we zo goed mogelijk samengevat in de basis set afspraken. Ook de adviezen uit eerdere bijeenkomsten en de conclusies na de experimenten Uitdaagrecht, Omgevingsvisie, Energietransitie en E-participatie zijn hierin meegenomen”, aldus burgemeester Tigelaar.
De kerngroep (bestaande uit raadsleden, adviesraad Sociaal Domein, adviesraad Stompwijk en het platform Lokale Democratie Leidschendam-Voorburg) heeft scherp in de gaten gehouden of alle stappen in het traject goed doorlopen zijn. Ook hebben zij criteria opgesteld waar de experimenten aan zijn getoetst. In deze trajecten is door een vergrootglas gekeken naar het onderdeel participatie.
“Het is belangrijk dat de politiek en ambtenaren continue blijven afstemmen met de lokale gemeenschap. Meer betrokkenheid van inwoners bij lokale onderwerpen is belangrijk, maar ook beter luisteren naar elkaar. Vanuit het échte luisteren ontstaat veel meer begrip voor elkaar. Dit zorgt weer voor nieuwe inzichten en betere gezamenlijke besluiten”, aldus Michiel Steffelaar, lid Platform Lokale Democratie.
Vervolgtraject
De afspraken zijn de basis voor een goede samenwerking tussen inwoners en gemeente. Zoals het er nu naar uitziet, stelt de gemeenteraad nog voor de zomer van 2021 de afspraken vast. Daarna worden de afspraken verwerkt in een implementatieplan waarmee alle betrokkenen uit de voeten kunnen en in de gemeentelijke regels (bijvoorbeeld in de inspraakverordening en de verordening Recht op burgerinitiatief). Lees meer over het project burgerparticipatie en het vervolg op www.ingesprekmetlv.nl/burgerparticipatie.