Nationale Verkeersveiligheids prijs 2022

gewonnen door Piet Noordzij

Iedere twee jaar is er een Nationaal VerkeersVeiligheids Congres (NVVC). Daar komt vrijwel iedereen die zich beroepsmatig met verkeersveiligheid bezig houdt. Daar hoorde ik vroeger zelf ook bij. Samen kiezen zij de Nationale VerkeersVeiligheids prijs (NVVP). Dit jaar viel de keus in grote meerderheid op mijn inzending voor een veilige fiets voor ouderen. Dat is een zogenaamde kanteldriewieler waarmee je altijd twee voorwielen aan de grond hebt, ook schuin in de bocht. Bovendien kan je altijd met de voeten bij de grond en toch met voldoende afstand tot de trappers. Daarvoor is het zadel verder naar achter gezet dan bij de meeste fietsen.

Toen ik lang geleden zelf onderzoek deed naar verkeersveiligheid was al duidelijk dat het rijden met een motor- of bromfiets vaak misging met ernstige gevolgen voor de berijder. In mijn idee lag het voor de hand dat een extra wiel dat zou kunnen voorkomen, wat natuurlijk pas interessant is als de fiets blijft rijden als een tweewieler, d.w.z. schuin door de bocht. In die tijd werd dat min of meer weggelachen. Er was geen belangstelling voor, niet bij de overheid, niet bij fabrikanten en niet bij mogelijke gebruikers. Dat is ook niet zo raar want het was moeilijk voor te stellen hoe dat technisch zou moeten, hoe zo’n fiets er uit zou zien, hoe dat zou aanvoelen bij het rijden en of het echt zou helpen om ongelukken te voorkomen.

Ongeveer tien jaar geleden was ik op een bijeenkomst van oud collega’s en hoorde dat er grote zorgen waren over de veiligheid van oudere fietsers en dat er gedacht werd aan een veiliger fiets. Dat moet een kanteldriewieler worden wist ik meteen. Maar ook dit keer was er weinig belangstelling. Dus ben ik zelf aan de slag gegaan; gezocht op internet naar voorbeelden, schetsjes gemaakt van kantelmechanieken en uiteindelijk een paar bestaande fietsen aangepast tot kanteldriewieler. Daar had ik wel hulp bij nodig want ik heb wel interesse in techniek, maar geen technische opleiding. Ook kreeg ik een bestaande kanteldriewieler in handen. Vervolgens heb ik met een aantal fietsen proeven gedaan, o.a. op het handbalveld in Stompwijk.

Het was verrassend te merken dat het rijden op een kanteldriewieler nog steeds zo voelt als het rijden op een tweewieler. Dat hangt wel af van de uitvoering van het kantelsysteem, want dat kan op diverse manieren. Daar weet ik langzamerhand het fijne van. Ik heb veel geleerd van proeven op een slipbaan. Bijvoorbeeld dat dubbele voorwielen belangrijker zijn om niet onderuit te gaan dan dubbele achterwielen. En ook dat het slecht af kan lopen als de voeten niet op de grond kunnen terwijl je op het zadel zit of als je wil wegrijden zonder dat je bij het zadel kan.

De fiets waarmee ik de prijs gewonnen heb is een omgebouwde vouwfiets, daarvan had ik er twee ongebruikt in de schuur staan. De twee voorwielen met voorvork zijn naast elkaar gezet met een eenvoudig kantelmechaniek er boven. Ook de stand van het zadel is met een hulpstuk naar achter gegaan om met beide voeten aan de grond te kunnen en toch voldoende afstand te houden tot de trappers.

De prijsuitreiking was een week geleden in de Jaarbeurs in Utrecht. De kanteldriewieler had ik meegenomen om te laten zien en uit proberen. Van die gelegenheid is volop gebruik gemaakt. Ik denk dat ik daarmee veel verkeersveiligheids deskundigen voorstander heb weten te maken van de kanteldriewieler.  Door alle aandacht hoop ik dat er één of meer fabrikanten zo’n model gaan maken. Dan moeten ze wel kunnen rekenen op voldoende klanten. Het zal voor ouderen wennen zijn aan het idee om over te stappen op een kanteldriewieler. Dan helpt het als dat door allerlei organisaties wordt aangemoedigd en als er voldoende fietsen zijn om uit te proberen.

De tijd is er rijp voor. Er komen steeds meer scooters met dubbele voorwielen op de weg. In het buitenland schijnen ze zelfs een rage te vormen. Ook zijn er zware motoren met dubbele voorwielen te zien bij internationale wielerwedstrijden. Intussen zijn er ook kanteldriewielers te koop als brom- en snorfiets en als bakfiets. Nu nog de trapfiets, al dan niet met elektrische ondersteuning. Wat ook meespeelt is dat er recente cijfers zijn over verkeerslachtoffers waaruit blijkt dat er steeds meer oudere fietsers gewond raken door valpartijen. En dat is nou net wat mijn veilige fiets kan voorkomen.

Hierbij een link naar mijn inzending: https://youtu.be/VTspTcZBObM

Piet Noordzij