Maar Corrie Janson- van Haaster wel!

Sluit je ogen en ga terug in de tijd en neem grote stappen, 10, 20, 50 naar 100 jaar. In gedachten zie je de nodige ontwikkelingen; de komst van de radio, wasmachine, tv, vliegtuig. De eerste Wereldoorlog is net afgelopen en de Spaanse griep heeft vele slachtoffers gemaakt. Haar vader werd voor die oorlog opgeroepen in militaire dienst. Of hij nu 2 kinderen of een boerderij draaiende moest houden, dat maakte niet uit. Die boerderij staat in Voorschoten met het opschrift: “Wie kan keeren de hand des Heeren”. Het was een monumentale boerderij en wordt tijdens de oorlog getroffen door brand. Militairen die op dat moment in de Blauwe tram zaten waarschuwden haar moeder. Moeder moest vluchten met 2 kleine kinderen naar haar schoonmoeder aan de Leidscheweg. De boerderij brandde volledig af. Ze waren laag verzekerd, er werd een nietig boerderijtje voor terug gezet.

Het is 8 oktober 1921, in het gezin Van Haaster wordt Corrie, als 6^e kind, geboren. Haar vader heeft in militaire dienst tuberculose opgelopen in de loopgraven van Jutphaas. Die ziekte heeft een enorme impact op het gezin, haar vader moest naar een sanatorium. Dat bracht kosten met zich mee. Belangrijker is dat vader en dus de kostwinner van huis was en er hulp ingeroepen moest worden en hulp kost geld. Haar vader kwam zogenaamd genezen terug, er was immers toen nog geen medicijn. Eigenlijk net als nu met de Corona, zegt Corrie. Hij was wel aangesterkt, hij had een goed leven gehad in de bossen, veel rust, goed eten en drinken. De klachten bleven echter. Hij moest terug naar het sanatorium. Vader wilde daar graag een foto van het gezin. Een fotograaf werd gevraagd, zijn wens was om hen er zo natuurlijk mogelijk te fotograferen.

Het gezin breidde zich uit tot 9 kinderen. Uiteindelijk is hij op 47 jarige leeftijd overleden. Corrie was toen 6 jaar oud. Dat hij overleed was al erg, maar ook dat hij zijn vrouw en oudste dochter Dora besmet had.

Haar moeder is hertrouwd met de baasknecht, Theodorus Borst.

Hij wilde zijn geld wel in de boerderij steken. Ze waren arm geworden door de kosten. Maar dan wilde hij wél met haar trouwen. “Heeft ze maar gedaan, uit liefde kan het niet geweest zijn, meer uit nood”. De oudste kinderen konden helemaal niet met hem opschieten en vonden hem hé-le-maal niet leuk.. Het viel voor hem natuurlijk ook niet mee, hij had ineens een gezin met 9 kinderen.

Binnen 2 jaar na het overlijden van hun vader sterft hun moeder, ook op 47 jarige leeftijd. En 6 weken na haar, het 8^e kind Jantje (6). Haar oudste zusje Dora overlijdt op 20 jarige leeftijd eveneens aan tuberculose. Ze had haar ouders veel verpleegd.

De kinderen bleven achter met pleegvader Borst. De oudste kinderen (17 en 16 jaar) deden het huishouden. Het ging niet goed. Uiteindelijk besloten de voogden dat het beter was dat ze uit elkaar gingen. De boerderij werd verkocht. De 2^e vader ging terug naar zijn familie.

De oudsten van onze kinderen gingen in betrekking voor dag en nacht bij vreemden. De jongste kinderen Rinus, Bertus en Corrie (inmiddels 8) kwamen in Stompwijk terecht bij pleegouders. Bij ome Jas van Bohemen (broer van haar moeder) en zijn vrouw tante Kee. Zij hadden geen kinderen.

Mijn zusje Annie ging naar Wateringen naar tante Anna, de zus van mijn vader en haar man. Ook dit echtpaar had geen kinderen.

Het was niet leuk bij haar pleegouders “die mensen deden wel hun plicht, maar ze waren niet warm”. Mijn pleegmoeder was streng. Ze mocht nooit protesteren. “Jij altijd met je waarom, waarom?”

Ze had maar te gehoorzamen, ze werd meer geleefd, dan dat ze zelf leefde. Ze had helemaal niets te zeggen, helemaal niets! Ouders waren altijd de baas. Bij mijn vriendinnen was het ook vaak niet anders hoor!

“Wees nou maar blij dat je hier bent, anders had je in een weeshuis gezeten!” heeft ze altijd onthouden. Dankbaar blijven! Dat werd haar vaak onder de neus gewreven.

Corrie had in Voorschoten op school nog geen breuken gehad en werd een klas teruggeplaatst, daar presteerde ze te goed en mocht later een klas overslaan. Achteraf had ze daar nog spijt van, anders had ze nog een jaar langer op school kunnen zitten. Alles beter dan aan het werk op de boerderij. Toen ze (13) was en van school afkwam, ging de dienstbode direct weg en moest ze helpen met koeien melken. Dat wilde ze helemaal niet. Ze moest gelijk de stal in, kijken hoe je een koe moest vangen. Ze had niets te zeggen. Het was niet anders, het waren arme gezinnen en er moest hard gewerkt worden.

Rinus kwam van school en moest boer worden. Hij ging zijn eigen gang en ging vaak uit en zat soms te slapen onder de koeien. Hij was niet echt een boer maar wel een zakenman. Hij had charisma en kon goed praten, gedichten maken en werd zonder diploma’s directeur van Emmaus.

Zou het veel anders geweest zijn?

Bijna niemand ging doorleren in die tijd. Ook in de tijd dat ze zelf kinderen had, was studeren ook niet echt gewoon. Ze heeft het wel altijd gestimuleerd.

Ze had er toen helemaal geen zin in het werk op de boerderij. Ze heeft zich er niet ongelukkig gevoeld. Ze had geen andere keus. Om 4 uur haar bed uit, koeien naar voren halen. Ze werd vooruit gestuurd. Haar pleegvader met een handkarretje er achteraan. Melkbus en teems op de kar, ter plekke in het land melken. Ze hadden stukken land langs de weg. Dat ze bang was voor de loslopende stier, daar werd geen rekening gehouden. Dat heeft ze tot  haar trouwen gedaan heb, tot haar 24^e.

Als je honderd wordt heb je veel te vertellen, dus dit verhaal wordt vervolgd.

Petra Oliehoek- van Es