‘De gids zag het eigenlijk niet zitten’

Het beklimmen van de Kilimanjaro, de hoogste berg van Afrika, is sowieso een hele onderneming. Stel je voor dat je dat ook nog op klompen doet… Fred is waarschijnlijk de enige persoon ter wereld die het deed.

Fred Onderwater is al zijn hele leven verknocht aan klompen. ”Het begon op de lagere school. Mijn vriend Johan en ik droegen ze altijd. Daar werd veel om gelachen, maar ik vond en vind het fijn om ze te dragen. Klompen lopen lekker en ze zijn stevig. Je kunt ze makkelijk aan- en uittrekken.”

Statement

Maar hoe komt iemand erbij om op klompen de Kilimanjaro te beklimmen? Fred: ”Mensen denken vaak dat klompen niet lekker zitten en dat ze niet voldoen aan de hoge eisen die we tegenwoordig van schoenen hebben, laat staan die van bergschoenen. Ik wilde het tegendeel bewijzen. Het plan om de Kilimanjaro te beklimmen was er sowieso al, maar ik dacht: ik ga daarbij meteen een statement maken. Ik doe het op klompen! Toen de berggids mijn houten schoenen zag, schrok hij. Hij had er eerst helemaal geen vertrouwen in. Ik heb wel reserveschoenen meegenomen, maar die heb ik nooit nodig gehad!”

Klompenmaker

Fred is zo gek op klompen, dat hij vroeger zelfs klompenmaker wilde worden. ”Ik probeerde in de leer te gaan bij Zoeterwouder Koos Vreeswijk. Hij maakt de klompen nog met de hand. Helaas lukte het me niet om in de leer te gaan, maar ik ben altijd een groot liefhebber gebleven.” De klomp past ook in deze tijd waarin we meer letten op het milieu en duurzaamheid, vertelt Fred.

Mijn klompen worden van natuurlijk materiaal gemaakt, namelijk van lokaal hout dat ook nog eens heel snel groeit. Ze zijn dus heel milieuvriendelijk, als ze eenmaal versleten zijn kun je ze bij wijze van spreken gewoon in de natuur achterlaten. Als vegetariër draag ik ook liever geen leer, dus daarom is een houten schoen een extra uitkomst!”

Minder blaren

Fred en zijn twee tienerdochters Fientje en Hanne hebben de Kilimanjaro in 7 dagen beklommen. ”De laatste etappe van de tocht was het zwaarst. ’s Avonds om elf uur werden we wakker gemaakt en begonnen we aan de klim van 4800 meter hoogte naar 5895 meter hoogte. Dat ging echt voetje voor voetje, er was ook nog eens een sneeuwstorm gaande. We bereikten de volgende dag, laat in de ochtend, eindelijk de top.” Tijdens het lopen was het flink afzien, vertelt Fred. ”We hadden last van hoogteziekte. Daardoor werden we misselijk en duizelig. We moesten elke tien minuten pauze houden.” De klompen bleken echter allerminst een probleem te zijn. ”Mijn dochters hadden bergschoenen aan, maar die hadden meer blaren dan ik. Het lopen op klompen ging hartstikke goed, ze konden alles aan. Ik moest alleen af en toe oppassen dat ze niet bleven steken tussen de rotsen.” Mijn reserveschoenen heb ik nooit nodig gehad.

Fred en zijn dochters op de bergtop (Privéfoto Fred)

Van jungle tot sneeuwlandschap

Fred heeft met zijn houten schoenen dus alle landschappen op de berg getrotseerd: de savanne, de jungle, de sneeuwtoppen… Ook de temperatuur liep flink uiteen. ”We hebben in één week temperaturen van 40 graden tot – 20 graden meegemaakt. ’s Avonds sliepen we in bergkampen, dat was allemaal heel goed geregeld. We hadden een tent en er werd zelfs voor ons gekookt door de gids en zijn personeel. Risotto, pasta, pannenkoeken… Het was verbazingwekkend wat zij allemaal voor elkaar kregen.”

Zo vader, zo dochter

Inmiddels is Fred weer teruggekeerd naar de Leidse regio. Hij is getogen in Zoeterwoude en woont tegenwoordig in Stompwijk. ”Maar het liefst ben ik in Leiden. Daar gaan mijn vriendin en ik uiteten, naar de bioscoop of het theater en hier gaan m’n kinderen naar school.” Hoe Freds omgeving het vindt dat hij altijd op klompen loopt? ”Mijn vriendin schaamt zich wel eens, maar daar trek ik me niets van aan. Ik vind dat we als Nederlanders trots moeten zijn op de klomp. Het is ons erfgoed en het is bovendien gewoon een hele goede schoen! Gelukkig heb ik ook bijval binnen het gezin: mijn dochter Hanne draagt nu ook klompen.”

Bron: In de buurt >Leiden

Al voor het vijfde jaar op rij kunnen mensen op 5 mei door heel Nederland aansluiten bij de Vrijheidsmaaltijden. Ze hebben één gemeenschappelijk doel: een bijzondere ontmoeting aan de eettafel, waarbij de thema’s vrijheid en onvrijheid centraal staan. Onderwerpen die bij uitstek geschikt zijn om op Bevrijdingsdag te bespreken. De Vrijheidsmaaltijden worden mogelijk gemaakt door Vfonds.

Dit jaar is het voor het eerst dat Stompwijk hieraan mee gaat doen. Immers, vrijheid moet gevierd worden. De handen zijn in elkaar geslagen met Stompwijk ’92 waar ‘vroeger’ de vrijheid ook zo uitbundig gevierd kon worden, toen we nog in het rijke bezit waren van een Oranjevereniging.

De kantine is hierin een uitstekend gastlocatie voor meerdere doeleinden. Op de eerste zondag van de maand mei wordt voor de 31e keer de Elfdorpentocht gehouden, met mooi weer trekt dit heel veel fietsers aan. Zij strekken de benen op de pedalen voor afstand variërend van 25 km tot 160 km. Het leuke is dat de Toerclub op visite komt bij de andere verenigingen binnen het dorp. Een goed voorbeeld van samenwerken. Deze dag wordt het dus een komen en gaan van mensen.

Tijd om stil te staan bij oorlog en vrede. Waar denken we aan?

Een samenzijn met geïnteresseerden in de bestuurskamer van de vereniging. Hier passen veel mensen in, toch willen we graag een inschatting maken. Het zou fijn zijn als u zich hiervoor aanmeldt bij Petraoliehoek@gmail.com

We starten daar rond de klok van 12.00 uur met koffie en wat lekkers. Er wordt een voordracht gehouden, waar nog aan gewerkt wordt om de herinnering levend te houden om herhaling van de geschiedenis te voorkomen. Misschien een advocaatje en aansluitend een kopje vrijheidssoep. Gebaseerd op oma’s soep met een Aziatisch vleugje. Hier later meer over.

Om 14.00 uur wordt de muziek opgestart door Alfons Belt en dit wordt afgewisseld met optredens van de Spods, met Ed Drums, Frans Zang, Guus Slaggitaar, Nico Leadgitaar, Robert Bas.

Ze zeggen zelf:

Het is de passie voor de rockmuziek en het plezier in het spelen die ons bij elkaar brengt. Wij spelen met veel plezier en enthousiasme en werken hard aan een veelzijdige playlist. Ga uit je dak op de rock klassiekers, maar laat je ook verrassen door de minder bekende rock pareltjes, van toen en nu!

Muziek verbindt! Eind van de middag zijn alle fietsers binnen en de vrijheidsmarkten bezocht en kan het feest beginnen met een biertje, wijntje en een kopje vrijheidssoep. Leuk, als je erbij bent.

Petra Oliehoek- van Es

Leo Oliehoek schrijft in de familie app:

Sloot krijgt natuurlijke oevers

Rijkswaterstaat gaat de Jan Dirksesloot in Stompwijk natuurlijke oevers geven. Er wordt daartoe 2410 kubieke meter grond afgegraven en afgevoerd. De Jan Dirksesloot ligt recht achter het duikertje links van de twee bosjes, waar de meesten van ons hebben leren schaatsen.

André reageert vanuit Brazilië:

In onze tijd het ‘Grote Bos’ en het ‘Kleine Bos’! Het duikertje is wat vroeger de Sluis was? Hoe zijn de oevers van die sloot dan nu?

Jan reageert vanuit Alphen aan den Rijn: 

In 1641 is de Westeindsche polder ontstaan door samenvoeging van 9 kleine polders. Voor die tijd was de Jan Dirksche sloot de grens tussen twee van die kleine polders. Deze sloot was toen dus aan weerszijden bedijkt en sloot aan op de Stompwijkse Vaart. Door de samenvoeging in 1641 kon het peil van de sloot omlaag en waren de dijken niet meer nodig. Voor de boeren werd toen een sluis gebouwd zodat zij per boot nog bij hun land konden komen.

Dit laatste komt vast van Wikipedia.

Ook interessant:

De Westeindsche polder liep oorspronkelijk tot aan de Weezensloot. Die was bedijkt door wat nu bekend is als de Zustersdijk. Rond 1850 brak die dijk door en het gat kreeg men niet meer dicht. De oplossing was toen het graven van een Nieuwe Vaart. Vanaf toen sprak men van de Groote Westeindsche Polder en de Kleine Westeindsche Polder. Die laatste is pas rond 1900 weer droog gemaakt door “het watermachien”.

Bron Jan: 

beeldbank.oudzoeterwoude.nl

Gerard Ham met de respectabele leeftijd van 87 houdt het voor gezien. “Ga, je met vervroegd pensioen?” wordt er gegrapt tijdens de koffie met wat lekkers in de pastorie. Er wordt vandaag afscheid genomen van Geert, die met de werkgroep die het kerkhof onderhoudt.

Geert is vanaf zijn 19e verbonden aan werkzaamheden in en rond de H. Laurentiuskerk in Stompwijk. Hij was gevraagd om in te vallen, toen een drager van de St. Barbara, zijn schoonmoeder ging begraven. En sindsdien is hij betrokken. Vanuit alle hoeken van de bebouwde kom heeft Gert zijn voetstappen naast de lijkwagen gezet. Werd er iemand van de bebouwde kom begraven, dan werd de wagen door de dragers opgewacht bij de Kniplaan, Hoge Brug, of Schoolbrug. Dan werd er stapvoets in gepaste kledij met hoge hoed naast de wagen gelopen. 1 man voor, 2 aan weerszijden en 1 achter de auto.

De graven werden met de hand gegraven, soms manshoog, dat was je echt in het zweet werken. Bij het graven en dragen kwam veel kracht te pas. Geert was zo sterk als een beer (hij heeft nog gevochten met de beer op de kermis!) en zijn kracht was van harte welkom. Nu wordt er gegraven met een klein kraanwagentje. En het dragen is meer rijden geworden op een special wagentje. Alleen het laten zakken wordt nog handmatig gedaan.

Hij weet nog dat er een gezette man het huis uit gedragen moest worden en dat ze dachten dat wel door het raam heen te kunnen doen. Het raam kon niet hoog genoeg open en bijna rechtstandig is hij door de smalle gang het huis uit gedragen, dat deden ze met zijn tweeën, meer ruimte was er niet. ‘Nooit zo blij geweest toen deze man in de wagen stond.’

De moeilijkste momenten waren natuurlijk de 4 slachtoffers van het busongeluk en later het begraven van zijn eigen dochter en de emotionele herinneringen hieraan toen hij later ook een jonge moeder moest begraven. Het valt hem nog zwaar om te vertellen, dat vergeet je immers nooit. 

Op het kerkhof liggen veel bekenden van Geert en dat kan niet anders, als je bijna heel Stompwijk hebt weggedragen! En waar je werkt, wil je het ook onderhouden. Er is nu een flinke kerkhofgroep, met zijn allen zetten ze hun schouders eronder. Ieder heeft zijn eigen hoekje. Elke 14 dagen wordt het onkruid gewied, geschoffeld en geveegd, dat is goed te doen. Voorheen was dit een keer per maand en dat was veel harder werken als het onkruid zo hoog staat. En altijd gezellig met elkaar koffie drinken, gezelligheid hoort erbij.

Ze krijgen nu ook veel complimenten dat het er zo verzorgd uit ziet.

Geert wordt wat strammer en heeft nog zijn eigen huis, tuin en erf om bij te houden. Hij vindt het wel goed zo. Hij blijft natuurlijk van harte welkom op de koffie, maar . . . . . verboden te schoffelen.

De complimenten zijn vandaag voor Gerard die 68 jaar zijn kracht aan de kerk heeft gegeven. Hij heeft zijn stoel in de hemel wel verdiend.

Petra Oliehoek– van Es

als je nooit in haar schoenen hebt gelopen

nooit met je sleutels tussen je vingers door het donker hebt gefietst

een extra large hoodie over je jurk hebt aangetrokken

je hakken verwisseld voor sneakers

om zo hard mogelijk door de nacht naar huis te trappen

als je nooit in haar schoenen hebt gelopen

niet weet hoe uitputtend het is om ogen en oren

over je hele lichaam te dragen

de haren in je nek je als alarmbellen

te laten vertellen

wanneer je moet maken dat je wegkomt

je altijd in je hoofd aan het rekenen bent,

hoe laat je waar aankomt,

wanneer je moet vertrekken

en of je dan nog net op tijd

niet hardlopen in het donker

niet via het park

groepjes vermijden

nooit je drankje uit het oog verliezen

als je nooit in haar schoenen hebt gelopen

niet weet hoe het is om

oogcontact te vermijden, te doen alsof je belt

stoerder te gaan lopen

een busje haarlak in je mouw te dragen

via winkelruiten in de gaten te houden

wie er achter je loopt

een omweg te maken zodat je achtervolger

niet ziet waar je woont

om dan soms het grootste gevaar

in je eigen huis te treffen

het zijn toch vaak bekenden

als je nooit in haar schoenen hebt gestaan

het gevoel niet kent geen adem meer te kunnen halen

omdat iemand opeens een deur in het slot draait

de taxi onverwachts afslaat

als je niet weet hoe het is om in haar schoenen te staan

niet weet hoe het voelt

niet gehoord, niet geloofd

niet geholpen te worden

om de volgende ochtend

gewoon weer een nieuwe dag te beginnen

de verse wonden, de schade

onzichtbaar

onder je kleding, je huid

vanachter een glimlach

de dag zien door te komen

vertel dan nooit

wat zij moet doen

wat ze moet dragen

dat ze moet baren 

en hoe zich te gedragen

hoe te bewegen

wanneer te spreken

hoe ze haar lichaam

hoe ze haar leven

maar leer de wereld van haar houden

zo hard dat ze nooit meer achterom hoeft te kijken

zo hard dat ze mag dansen wanneer ze wil

gaan waar ze wil

laat de wereld nu verdomme eens beginnen

hartgrondig van haar te houden

Babs Gons, dichter des vaderlands 

Geplaatst met internationale vrouwendag en de demonstratie in Leiden tegen seksueel geweld tegen vrouwen, in gedachten. 

Petra

Op 9 maart 2024 heeft de provincie Zuid-Holland het eigenaarschap van de Drie Molens van de Molendriegang van de Driemanspolder, in de gemeente Leidschendam-Voorburg, overgedragen aan de Rijnlandse Molenstichting. Daarmee wordt de molendriegang toegevoegd aan het bezit van de andere 49 poldermolens van de Rijnlandse Molenstichting. Zij nemen vanaf nu het behoud, beheer en het beleefbaar maken van deze Stompwijkse rijksmonumentale windvangers op zich.

De drie achtkantige molens, ook wel zogenoemde grondzeilers, werden in 1672 gebouwd om de polder in de toenmalige Heerlijkheid Veur droog te malen en het water uit te slaan op de Stompwijksche Vaart. De driegang functioneerde tot 1951 en werd na restauratie bestemd voor reservebemaling. Sinds 1958 was de provincie Zuid-Holland eigenaar van de Drie Molens aan de Stompwijkseweg 24 t/m 28 te Leidschendam.

De molens vormen tezamen een zogenaamde driegang, waarmee het polderwater trapsgewijs wordt opgemalen naar de Rijnlandse boezem. Ze vormen een als één geheel functionerend Rijksmonumentaal complex. De Drie Molens zijn voorzien van een woning en zijn van oudsher altijd bewoond geweest. De provincie heeft de molens destijds van de polder overgenomen om ze ook voor toekomstige generaties te behouden en draagt ze nu over aan een partij die als doelstelling de instandhouding van molens in de regio Rijnland heeft. 

De molens van de Molendriegang van de Driemanspolder zijn de laatste molens die de provincie in bezit had. Met de overdracht van deze molens komt er voor de provincie een einde aan het eigenaarschap van de Zuid-Hollandse molens.

De sleutels werden symbolisch overgedragen door Jaap Smit, commissaris van de koning, onder toeziend oog van gedeputeerde Meindert Stolk van de provincie Zuid-Holland aan Kees Wassenaar, voorzitter van de Rijnlandse Molenstichting.

De molens draaiden hun wieken, de zon scheen, de ooievaars klepperden op hun nest en het wederzijds vertrouwen in elkaar is groot. Een historisch moment aldus de commissaris.

Bron: Rijnlandse Molenstichting, Provincie Zuid-Holland en Petra

Afgelopen week kwam de uilenman, Martin van de Reep, de uilenkast checken bij Aad en Jeroen Janson op de Dr. van Noortstraat. Jaarlijks worden de nesten schoongemaakt en voorbereid op de terugkeer van de uilen die vaak in hetzelfde nestkastje hun eieren leggen en uitbroeden.

Aad ging later op de dag nog even bij het uienkastje kijken en tot zijn grote verbazing hing er een gigantisch zwaan in de boom. Is het een noodlanding geweest? Verkeerde aanvliegroute of te laag gevlogen? Wie zal het zeggen, de zwaan is in ieder geval op noodlottige wijze om het leven gekomen. Door buur Mels Verhoogd is de zwaan uit de boom gehaald. Dat zal een klus geweest zijn.

Ook waren buren verdrietig in de wetenschap dat zwanen monogaam zijn, en er dus ergens een andere zwaan zit te wachten op zijn of haar partner.

Petra Oliehoek- van Es

In verzorgingshuis Emmaus staat met kerst altijd een grote kerststal waarschijnlijk komt deze nog uit het klooster dat hier eerder gestaan heeft. Dat trekt veel bekijks.

De beelden hebben de afgelopen decennia weleens te lijden gehad. Zo is eerder de os, de koning en de kameel gerepareerd door mevrouw Corrie Janson– van Haaster. Ze boetseerde altijd al graag en kon de reparaties naar tevredenheid uitvoeren. Inmiddels is Corrie 102 en opnieuw werd er een beroep op haar gedaan.

De klusjesman klopte op haar deur met een onthoofde herder. De herder was onfortuinlijk ten val gekomen, zijn handen en fluit waren eveneens beschadigd en er zat een scheur in zijn jasje. Corrie is aan de slag gegaan, ze heeft eerst het hoofd erop gelijmd, en later de herder met boetseerklei bewerkt.

Hierna in bijpassende kleuren geverfd. Haar vingers hadden er wel meer moeite mee, maar het is gelukt.

Nu een jaartje drogen op zolder en dan kan de stal einde dit jaar weer bewonderd worden. En dat dankzij mevrouw Janson– van Haaster.  Kijk ze maar eens tevreden kijken!

Petra Oliehoek– van Es

Zelf zegt juf Yvonne Hartkamp dat ze al 63 jaar op school zit. Gestart op de basisschool in Hilversum, voortgezet onderwijs en door naar de Rijks Pedagogische Academie. Na het behalen van haar diploma in 1978 start ze haar onderwijscarriere in Hilversum, Eindhoven en Veldhoven. In 1985 verhuisde het gezin naar Zoetermeer. De banen lagen toen niet voor het oprapen en via een werkgelegenheidsproject kon ze direct in Stompwijk aan het werk en is er nooit meer weggegaan.

Er zijn in de loop der jaren veel directeuren voorbij gekomen, maar het team bleef vrij constant. Ze heeft jarenlang een duobaan gehad met Jan Wouters. Ze heeft alle klassen gezien, behalve de kleuters.

Wat zijn de grote verschillen tussen toen en nu?

Tja waar te beginnen…

Van stencils naar digitaal. Het moment dat het zwarte schoolbord werd ingeruild voor het digibord. Ze kan het zwarte bord nog niet helemaal missen, een deel hangt nog in de klas waar zij haar schoonschrift nog op kwijt kan.

De visie is gewijzigd, vroeger lag de nadruk op rekenen, lezen en schrijven. Er zijn nieuwe vakken bijgekomen zoals Engels en burgerschap. Bij burgerschap gaat het onder andere om te leren functioneren in een diverse en democratische samenleving. Door bijvoorbeeld aandacht voor de paarse vrijdag, waarbij je mag zijn wie je bent, ongeacht je seksuele geaardheid.

Meer aandacht voor sociale emotionele vorming om de sociale vaardigheden van kinderen en het groepsklimaat in de klas te verbeteren. Je kan dan denken aan elkaar helpen, aanspreken, of relaxed reageren: “O, vind je mijn trui niet leuk, ik ook niet”. Even afstand nemen in de groep of even naar buiten gaan of hulp vragen. 

Neem het tv weekjournaal, dat ging vroeger met een karretje door de school de klassen af, nu net als het jeugdjournaal, nu via het digibord direct binnen handbereik.

Een groot verschil is de komst van de computer op school. Die ontwikkeling is gigantisch geweest. Er wordt zelfstandiger gewerkt met aandacht voor samenwerking, pluswerk of extra werk met uitdagingen.

Wat zal je gaan missen?

Mijn collega’s waar ik al zoveel jaren een hecht team mee vorm, en natuurlijk de kinderen. Dat is elke dag supergezellig. Het bieden van een veilige plek en kinderen op weg te helpen is het mooiste dat er is. Ook zo leuk dat twee oud-leerlingen nu haar collega’s zijn. Ze heeft veel kinderen van oud-leerlingen in de klas gehad, vorig jaar wel 7.

Via Facebook ziet ze soms mooie berichten waarbij ze dan tevreden denkt: “Gelukkig, het is toch allemaal goed gekomen, ondanks een moeizame start”.

Het team werkt al tientallen jaren met elkaar en heeft écht veel lief en leed gedeeld. Ze voelen elkaar hierdoor erg goed aan.

Wat ga je niet missen?

Het gedoe er omheen, dan komt er weer een nieuw supersonisch programma dat na een paar jaar toch niet het beoogde effect heeft. Kost veel tijd en negatieve energie.

De wekker! De lange dagen van met donker weg en donker thuis. Ook ouders met een te assertieve, tegen het agressieve aan houding en die het beter menen te weten. Dat kan een enorme impact hebben, terwijl we allemaal het beste voor het kind willen. 

Haar leven hangt samen met haar agenda, van zomer- naar herfst- en kerstvakantie van voorjaar naar zomer. Deze indeling is haar houvast. Nu is haar agenda leeg na de voorjaarsvakantie en kan er op elk moment een afspraak gemaakt worden met bijvoorbeeld de tandarts. Wat een luxe!

Dorp en stad

Ze is trots op Stompwijk, waar het er zo gemoedelijk aan toe gaat. De vele activiteiten binnen het multifunctioneel gebouw. Geuren die door de school gaan en dan: Oh ja het is weer Jetty’s eettafel. Ze heeft de stad nooit gemist, maar hoopt dat dergelijke activiteiten ook in Zoetermeer plaatsvinden. Ze heeft vele mooie herinneringen aan de spreekbeurten met dieren, waarbij er lammetjes uit de tas tevoorschijn kwamen en er zelfs biggetjes door de klas liepen. Een nog grotere glimlach verschijnt op haar gezicht als ze vertelt, dat er nog altijd iemand is die zijn klompen op de mat parkeert. Buiten op het schoolplein kom ik de klompen tegen. 

Yvonne gaat straks weer met haar creatieve gaven aan de slag: tekenen en aquarelleren. Lekker lezen en in huis rommelen. Oppassen op haar twee kleinkinderen en nog meer gebruik maken van haar jaarabonnement in Blijdorp.

Op haar laatste dag 15 februari is er een ‘geheim programma’ en is voor haar een verrassing. Aan het eind van de dag afscheid van haar klas en hun ouders. Ze is zich bewust van de geheimzinnige sfeer en krijgt opmerkingen van: “Moet jij niet naar huis!”.

Er is een receptie van 16.00 tot 18.00 uur. Ze heeft veel oud-collega’s uitgenodigd en ze hoopt dat ze komen! U komt toch ook?

Petra Oliehoek- van Es