Piekberging Nieuwe Driemanspolder

Geschiedenis

De Driemanspolder is vernoemd naar de driekoppige directie die deze polder vanaf 1668 droogmaalden. Dit vanwege de slechte staat van het verturfde land, het ontstaan van meren en het gevaar voor omliggende dijken en wegen. Zij wilden vruchtbare landbouwgrond creëren in het gebied. De ‘Nieuwe’ Driemanspolder ontstond in 1976, toen de Grote Polder en de Driemanspolder samen werden gevoegd. Rond de millenniumwissel was er sprake van twee parallelle ontwikkelingen bij de provincie Zuid-Holland en Rijnland. De provincie wilde de Groenblauwe Slinger ontwikkelen. De landbouwfunctie in de Nieuwe Driemanspolder zou omgevormd worden naar natuur en recreatie, met 135 ha. voor de seizoensberging van water.

Bij Rijnland kwam in oktober 2000 de Studie Toekomstig Waterbezwaar op tafel. De conclusie was dat uitbreiding van de verwerkingscapaciteit van de boezem noodzakelijk was. Daarom maakte men plannen voor de uitbreiding van het boezemgemaal in Katwijk en de aanleg van twee piekbergingen: een in de Nieuwe Driemanspolder en een in de Haarlemmermeerpolder. Een win-win situatie voor de provincie en Rijnland. Uiteindelijk financierden ook de gemeenten Den Haag, Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer mee. Rijnland zou het werk uitvoeren en de gemeenten Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg beheren na oplevering het natuur- en recreatiegebied voor wat betreft het land, ofwel het ‘droge’ deel. Rijnland blijft verantwoordelijk voor het beheer van het ‘natte’ deel.

Uiteindelijk liet de start van de uitvoering nog even op zich wachten. Na de benodigde grondverwerving en aanbesteding tekenden aannemerscombinatie De Dijkencombi en het Rijnland in 2017 het contract voor de uitvoering van het werk. Een gigantische klus! Alleen al in 2018 verzetten de graafmachines van De Dijkencombi 1,4 mln. kubieke meter grond in de Nieuwe Driemanspolder, ofwel 70.000 vrachtwagens vol. Daarbij werd met een gesloten grondbalans gewerkt. Dat betekent dat alle grond die is afgegraven voor de piekberging, elders in het gebied weer is gebruikt, bijvoorbeeld voor de aanleg van kades. Het resultaat is een piekberging voor 2 mln. m³ water, en natte natuur met diverse recreatievoorzieningen voor de omgeving.

Piekberging

De regio rond de Nieuwe Driemanspolder is van oudsher een polderlandschap met een polder-boezemsysteem. De polders vangen (regen)water op in sloten. Poldergemalen pompen dit water naar het hogergelegen boezemstelsel. Dit stelsel bestaat uit kanalen en meren die in open verbinding met elkaar staan en zorgt voor een tijdelijke opslag van water.

De boezem functioneert zo als tussenstap voor de afvoer van polderwater naar rivieren en de zee. In het werkgebied van Rijnland brengt een uitgebreid stelsel van boezemkanalen het water tot aan de randen van het gebied. Daar pompen grote boezemgemalen het water naar de Noordzee, het Noordzeekanaal en de Hollandse IJssel. Maar een enorme hoeveelheid regenwater kan zelfs voor de boezemgemalen te veel zijn, met wateroverlast tot gevolg. Een goede oplossing is het overtollige water op te vangen in een piekberging.

Een piekberging is een omdijkt stuk polder dat als tijdelijke uitlaatklep voor het boezemwater dient. Bij extreme hoeveelheden neerslag wordt overtollig water vanuit de boezem het bergingsgebied ingelaten. Als het boezempeil na enkele dagen weer gedaald is, wordt het water vanuit de piekberging weer terug in het boezemstelsel gebracht. Er worden twee piekbergingen aangelegd in het werkgebied van Rijnland: één in de Haarlemmermeer en één in de Nieuwe Driemanspolder.

Bij de Nieuwe Driemanspolder wordt het boezemwater naar de piekberging gevoerd vanaf de Ommedijkse watering bij Stompwijk, via de Ringsloot en de Limietsloot. Het duurt ongeveer twee dagen om de piekberging te vullen. Het waterpeil in de piekberging stijgt dan ongeveer anderhalve meter. Na ongeveer vijf dagen wordt het water via de westzijde van het gebied afgevoerd naar de Stompwijkse Vaart. Het duurt ongeveer tien dagen voor de piekberging weer leeg is. Door klimaatverandering is de verwachting dat de inzet van de piekberging in de toekomst steeds vaker nodig zal zijn.

N3MP watermachine route in praktijk – YouTube

Nieuwe Driemanspolder – Hoogheemraadschap van Rijnland webmaster (smugmug.com)

Calamiteitenorganisatie

Als het gaat om crisisbeheersing en calamiteitenbestrijding wil Rijnland in het aandachtsgebied waterveiligheid een professionele en slagvaardige organisatie zijn en blijven. Dit doen we aan de hand van drie doelstellingen:

​​​​​​​parate calamiteitenorganisatie goede samenwerking met crisispartners bepalen van de maximale bestrijdingsbehoefte.

De calamiteitenorganisatie van Rijnland bestaat uit alle betrokken medewerkers bij een calamiteitenbestrijding. Zij zijn 24/7 paraat.

De oefening heeft op woensdag 1 juni plaatsgevonden en was prachtig om te zien.

Rijnland

Foto’s: Ria Luiten en Petra Oliehoek– van Es