Dick en Toos Oudshoorn– v.d. Berg waren op 13 mei 55 jaar getrouwd! Omdat Dick sinds een jaar in verzorgingshuis Emmaus woont mocht Toos, na een hele lange tijd, op deze bijzondere dag als enige uitzondering bij Dick op bezoek met de nodige voorzorgsmaatregelen. De kinderen en kleinzoon vierden dit feestje vanachter het raam met hen mee.
Ook namens de redactie van harte gefeliciteerd!
De hangende bloembakken waren dringend aan vervanging toe. Dit vereist enige planning en ik moet zeggen ik was hier écht laat mee. Pas eind april onze drie fondsen (Fonds 1818, Vlietwensen en het Van Ravesteynfonds) aangeschreven om ons hierin financieel te ondersteunen. Gelukkig werden de aanvragen snel gehonoreerd en konden we tot de aanschaf van nieuwe vulling en drie nieuwe bloembakken op de Meerlaan overgaan. Dit was al lange tijd een stille wens van mij. Vrijdagavond zijn de bakken door ons enthousiaste team gevuld, 5 echtparen hebben zich hiermee bezig gehouden zodat de coronaregels gehanteerd konden worden. Precies na de zogenaamde ijsheiligen die qua vorst nog weleens vorst in het eten kunnen gooien. Het zijn er dan ook 4, waaronder Servatius uit Maastricht en Bonifatius van Tarsus. De beplanting is dus veilig. De bakken zijn in het dorp geadopteerd en verzekerd van enige zorg in de zomer. De drie dubbele hangbakken zijn zaterdagochtend door de leverancier Fioribizz met zorg opgehangen. De eerste bak op de Meerlaan is inmiddels ook onder toezicht gesteld. Nu de andere twee nog, wie wil deze fleurige taak op zich nemen. Jij Jos, met je groene vingers? Als iemand dit graag wil doen heb ik een gebruiksaanwijzing beschikbaar, het komt erop neer dat ze ongeveer 6 keer per seizoen water nodig hebben. Mits het niet te warm is en ze regenwater opvangen.
Ik hoop dat deze bakken ook andere mensen weer uitnodigen om de door ons vorig jaar beschikbaar gestelde paaltjes en bakken weer willen plaatsen. Het is al flink fleuriger geworden, maar het kan beter. Zo hebben we er allemaal plezier van.
Verder nog dank aan loonbedrijf Van Leeuwen voor het beschikbaar stellen van de wagen waarop de plantjes vervoerd konden worden en vanaf er gewerkt kon worden. Dank aan Wilma die een lekkere rabarber-(uit eigen tuin) taart heeft gebakken, een vuurtje erbij en we konden buiten coronaproef nagenieten, want het leek wel ’s avonds of die heiligen toch nog van zich lieten horen.
Petra
Voor de bijdrage: Stompwijk in Beweging
Mede door hun bijdrage konden we voor een aantal weken de bloemenbuurt in actie te krijgen. Alles valt en staat met de ondersteuning van het geluid om een groter bereik te krijgen. De eerste week hadden we Jokelien als paashaas en ondergetekende als kuiken bereid gevonden om de bewoners in hun voortuin of balkon in beweging te krijgen. De tweede week konden we zanggroep Joy ondersteunen met het geluid van Alfons. Ook bij Emmaus werden door deze groep de oren gestreeld.
Het leuke is dat anderen hierdoor geïnspireerd werden. De derde week kwam er spontaan een draaiorgel voorbij met meisjes in klederdracht en tulpen. De derde week drie zingende zusjes die een serenade onder het balkon van hun moeder en de overige bewoners hebben gegeven. Wat mooi dat dit nog heeft kunnen plaatsvinden, dat moet een bijzonder cadeau geweest zijn, zeker nu moeder Greet afgelopen week is overleden.
En vorige week natuurlijk de buiten bingo. Deze activiteiten zijn dus mede mogelijk gemaakt door Vlietwensen. Hiervoor dus onze hartelijk dank. Inmiddels is een toezegging van Fonds 1818 binnen, dus kom maar op met die ideeën.
Petra
Van hun site: Zoals jullie weten wordt de culturele sector hard geraakt door het Corona virus en hebben we helaas tientallen optredens moeten cancelen en zitten wij noodgedwongen thuis. Hier willen we wat aan doen. Zo hebben we inmiddels meer dan 50 optredens in de regio.
Alle beetjes helpen!
Samen komen we er wel doorheen. We hebben een actiepagina aangemaakt via voordekunst.nl waarop vrijblijvend gedoneerd kan worden: https://www.voordekunst.nl/projecten/10441-de-lovebells-steunen-de-ouderen
Toen dit aanbod voorbij kwam heb ik dankbaar gebruik gemaakt. Opnieuw mede dankzij Vlietwensen. Er is hier sprake van een win-win situatie met als eindconclusie, iedereen blij. Zij spelen, wij luisteren en doneren desgewenst.
Afgelopen zaterdag werd de Bloemenbuurt opnieuw verrast nu met een muzikaal optreden van dit enthousiast clubje, die van hun nood een deugd hebben gemaakt en zo hun agenda’s weer hebben gevuld.
Ze blijven met elkaar oefenen en houden hun repertoire up-to-date. Ze speelden bijzonder gevarieerd repertoire van klassiek tot Kleine Greetje uit de polder.
Ze hebben het zelf als intiem ervaren en ze vonden het leuk om contact met het publiek te hebben. Uw bedankje kunt u kwijt op de voordekunst.nl.
Het zou mij niet verbazen als we dit clubje nog eens tegenkomen.
Petra
Afgelopen zaterdag hebben we in de bloemenbuurt een buiten bingo gehouden. Het bingo team, bestaande uit Leny Zuidgeest, Francis Soonius en Annemieke Loomans, dat in andere tijden maandelijks bingo draait in het Dorpspunt was bereid om dit een keertje buiten te doen. De avond ervoor zijn er bij de uitnodiging, gratis mee-speel-kaartjes in de brievenbus gedaan bij de bewoners. De prijzen zijn wederom gesponsord door onze Coop supermarkt en Bloemsierkunst De Passie, waardoor er leuke cadeaus beschikbaar waren. Hiervoor opnieuw dank aan Jokelien voor het regelen hiervan.
Tevens dank aan Vlietwensen die de 4e sponsoring van Beltmusic voor hun rekening namen, hierdoor kon iedereen bereikt worden en is het budget aan die kant op.
Het weer werkte fantastisch mee, balkons waren gevuld en op de beschikbaar gestelde stoeltjes kon er meegespeeld worden. Ook jeugd meldde zich spontaan aan, de eerste prijzen gingen dan ook naar twee kleine mannetjes die als eerste de vier hoeken vol hadden. De horizontale ronde ging naar Greet van Geijlswijk, die als gelukspoeper zelfs twee maal in de prijzen viel. De hoofdprijs ging twee maal naar het balkon.
Jarige Ria van Rijn werd toegezongen door de buurt en zij kreeg de door Annita Hoogeveen gewonnen fles advocaat voor haar verjaardag cadeau. Hoe leuk is dat.
De stoet werd hierna verplaatst naar het Akkermunt, waar de buitenterrasjes al gevuld waren. Ze waren er helemaal klaar voor. Wat buren uit nabij gelegen straten meldden zich ook aan voor een spelletje bingo. Alle kaarten opnieuw gratis beschikbaar gesteld. Alfons zorgde voor toepasselijke muziek; Bingo, bingoooooo.
Kinderen en ouderen vielen in de prijzen, zoals een pak koffie, lekkere chocolade en snoepjes voor op het altijd gastvrije terras van Leny Overdevest.
Kortom het was weer erg gezellig. En ja alles ziet er anders uit, als de zon schijnt.
Petra
Mijn eerste kennismaking met Jan van Santen was in januari dit jaar. Dit was bij de herdenking dat 75 jaar geleden het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz, hét internationale symbool van de Holocaust, werd bevrijd. Het lichtmonument werd in onze gemeente op diverse plaatsen gepresenteerd en het was hier dat Jan zijn verhaal deed over de verdwijning van zijn vader. Jan heette nog Jantje en was 5 jaar oud en de jongste van het gezin. Het gegeven heeft een enorme impact gehad op het gezin en op Jan zijn verdere leven. Bij het doen van zijn verhaal kon je een speld horen vallen. Het feit dat hij al 5 keer naar de begraafplaats in Duitsland is gereisd en zijn voetstappen achterliet ,daar waar zijn vader eveneens zijn laatste stappen had gezet, zorgde voor de nodige emotie.
Het is om die reden en natuurlijk dat het 75 jaar geleden is, dat ik Jan gevraagd heb om zijn verhaal in de Dorpsketting te doen, opdat wij nooit zullen vergeten.
Hij vertelde dat zijn moeder, Sophia Maria Straathof met 9 kinderen achterbleef en het als gelovige vrouw zag als: “De wil van God”. Nog twee van zijn broers werden niet lang na de bevrijding betrokken bij de situatie in Indonesië en werden uitgezonden om daar Nederland te vertegenwoordigen.
Dan word je dus tweemaal met een oorlog geconfronteerd, het is juist om die reden dat we moeten blijven gedenken.
Jan is afgelopen week 85 jaar geworden en staat vol in het leven, samen met zijn Greet.
Kijk maar..
Jan, enorm bedankt voor je bijdrage.
Petra Oliehoek- van Es
Vrijheid: is je zegeningen tellen!
Door Jan van Santen, Leidschendam
Ik – Jan van Santen – was net 5 jaar oud, toen op 10 mei 1940 de 2e wereldoorlog uitbrak. Die dag staat nog rotsvast in mijn geheugen gegrift. Met enorm lawaai kwamen de Duitse gevechtsvliegtuigen (tweemotorig groene jagers) op pakweg 60-70 meter hoogte over de Vliet en aan de aanliggende boerderijen vliegen. In de cockpit zag ik de piloot met zijn leren vliegeniers cap. In die tijd waren wij nog verstoken van elektriciteit en andere nuts voorzieningen, dus ook geen radio.
Buurvrouw Deunhouwer van Oostvlietweg 36 kwam huilend zeggen dat er oorlog uitgebroken was, dat had zij vernomen. Mijn ouders waren ongerust, het was al enige jaren crisis (jaren dertig)
De vliegtuigen gingen in grote getalen. De Vliet was op hun vliegkaart waarschijnlijk de ‘tom-tom’ van nu. Het doel van die “groene kisten” was het platschieten van vliegveld Ypenburg. Gewapend verzet vanaf de grond van Nederlandse militairen was een hopeloze zaak en kostte veel levens van burgers en militairen. Zo werden in Nederland veel strategische punten ingenomen en kwam langzamerhand ons land onder Duits bewind.
Mijn lagere schooltijd
De lagere school – Gerardus Majella – was door de Duitsers gevorderd. De eerste klas beleefde ik bij Leen Waayer in de achterkamer. Leen woonde tegenover Rietdekker de Bruin. Klasgenoten uit die tijd waren onder meer Cor Knijnenburg, Piet Oliehoek, Jan Rotteveel, Joop de Hey, Gerard Granneman, Huib van der Helm, Gerard Welp etc. ect.
De juf was juffrouw Wezenbeek. Ook de tweede klas was bij juffrouw Wezenbeek. Op diverse adressen werd les gegeven, van Waayer naar de meisjesschool (voormalig Dorpshuis), en het Blesse Paard etc.
In 1943 werden in september de eerste raketten als oorlogstuig afgeschoten vanaf landgoed Duivenvoorde. Op een zaterdag zo rond 17.30 gingen er gelijktijdig twee de lucht in richting Engeland, het geluid was oorverdovend en angstaanjagend.
In de periode dat Sjaantje Boer (12) werd doorgeschoten vanuit een vliegtuig, zaten wij weer op de Gerardus Majella-school. Sjaantje was nabij een auto, die werd beschoten. Ze overleed voor de boerderij van Hein van Leeuwen. Vanwege het lawaai moesten we door de ramen naar buiten springen en dekking zoeken.
-1944 noem ik het rampjaar
Doordat er twee verplaatsbare raketinstallaties in het bosgebied Duivenvoorde, de Horsten en Haagse bos geplaatst werden, moest er tussen Oostvlietweg 37 en Oostvlietweg 38 een verdedigingslinie aangelegd worden. Een tiental boeren uit de omgeving van Stompwijk/Leidschendam werd gevorderd met paard en driewielerkar en gedirigeerd naar Oostvlietweg 37. Het grasland werd afgezooid en de plaggen moesten gestapeld worden tot bovengrondse loopgraven tot ca. 1.80 meter tegen de stapeling werd een talud gestort en weer afgedekt met graszoden. Zo ontstond een bovengronds gangenstelsel. Enkele boeren die gevorderd werden waren (weet ik nog), onder andere Niek Juffermans, Arend Roeling, Theo Lexmond en Arie van Santen.
Vader Laurentius van Santen moest lijdzaam toezien hoe zijn goed onderhouden gras toegetakeld werd. Tegelijkertijd werd de halve Starrevaartpolder vol gezet met boomstammen van ca. 20 cm doorsnede om te voorkomen dat parachutisten er zouden landen. De boomstammen stonden ca. 30 meter uit elkaar. Een gedeelte van villa Veenvliet op nr. 36 werd gevorderd en ingericht als commandopost. De opkamer van ons huis werd gevorderd als slaapplaats voor militairen. Tevens was de Geradus Majella-school weer vol manschappen. De verwachte aanval vanuit Engeland bleef uit. Op het afgezooide land mochten Stompwijkers en enkele Leidschendammers een volkstuin opzetten. Enkele weet ik nog, nl. de gebroeders Van Veen (visboeren), aannemer Jan Granneman, Piet van Rijn de timmerman en Gerrit Olyhoek etc.
Mijn ouders die hun slaapkamer (bedstee) hadden tegen de opkamerwand, bemerkten dat de zogenaamde slaapkamer een andere bestemming had gekregen. In de avond en nacht werden er ‘dames’ afgeleverd om de soldaten te plezieren. Dat deze capriolen niet in de filosofie van mijn ouders pasten moge duidelijk zijn. Vader maakte ernstig bezwaren tegen deze gang van zaken bij de oppercommandant van de Wehrmacht.
Enkele dagen erna werd vader opgehaald door de Duitsers. In zijn boerenkleren en op klompen werd hij meegenomen naar Leiden, na drie dagen kwam hij thuis om zich om te kleden om vervolgens mee te gaan naar Scheveningen. Na een week kwam hij weer thuis en was ‘vrij’ dacht hij waarschijnlijk.
Op 23 augustus 1944 + 11.00 uur komt een NSB politieagent en een Duitse militair hem weer ophalen, hij moet weer mee naar Scheveningen. Bij het afscheid hoor ik mijn moeder zeggen: “Lou heb jij je rozenkrans bij je?” Zijn antwoord: “Ach mens ik ben zo weer terug”.
Hij waren zijn laatste woorden die ik nooit meer los kon laten! Waarheen? Waarvoor? Vol vertwijfeling gaan de dagen en maanden door, zonder man, zonder vader.
3 maart 1945 wordt het Haagse Bezuidenhout gebombardeerd, ook om nooit te vergeten. De H. Hartkerk gaat ook plat. In de middag komen drie in het zwart geklede mannen met wat schamele bezittingen in een kussensloop. Het blijken Pater de Groot, broeder Bavo en broeder Basilius. Er is ruimte genoeg omdat de drie boers ondergedoken waren. De Pater ging na een week weer weg. Waarheen?
De broeders bleven tot na de oorlog. Ze kregen van moeder een stukje grond aangeboden om daar tabak op te verbouwen voor sigaretten en sigaren. Het is hongerwinter en de deur wordt platgelopen door uitgehongerde mensen met kinderen. Vrouwen vechten om de pan te mogen uitlikken. Moeder helpt en iedereen krijgt wat te eten.
Op 5 mei worden we bevrijd. Er was overal feest en de vlaggen gingen uit, behalve op Oostvlietweg 37, want pa was er niet. Wij vieren feest als pa weer thuis is, zei moeder steeds. De hoop was ijdel. Pa kwam niet thuis, hij was vermist.
In de zomer van 1945 komt pastoor Sistermans op school voor godsdienstles. Ik zit dan in de 5e klas. De pastoor vraagt mij of ik moeder naar hem toe wil laten komen. De pastoor had namelijk een bericht uit de Volkskrant gelezen: “Waar zijn de doden van Putten gebleven?“ Dat was inmiddels bekend . Circa 160 mannen waren omgekomen in het kamp Ladelund. En dit bericht maakt de zaak aan het rollen. Mijn moeder heeft toen een brief geschreven naar de Duitse dominee Johannis Meyer in Ladelund. De brief van mijn moeder werd in het Duits vertaald door meester Boogmans, hoofd van de jongensschool. Na twee weken kwam een brief van dominee Meyer dat hij zelf man en vader begraven had. Er werden dagelijks 10 tot 15 mensen begraven in een massagraf. Op het dorpskerkhof in Ladelund ( 5 km van de Deense grens) zijn 7 massagraven met in totaal ca. 350 mannen waar onder meer 100 uit Putten (Gelderland). Dominee Meyer had opdracht gekregen van de kampleiding om lichamen te bergen op zijn kerkhof. De dominee gaf toestemming, mits hij voor- en achternaam, woonplaats, land van herkomst, geboortedatum, overlijdensdatum en beroep van de slachtoffers kreeg.
In de loop der jaren zijn wij vijf keer kamperend de graven wezen bezoeken. In mei dit jaar was het de bedoeling er weer heen te gaan, echter corona schopt alles in de war. In Ladelund is er op het kerkhof een prachtige aula gebouwd met blijvende tentoonstelling en gedachtenis ruimte. Zes jaar geleden waren wij er voor het laatst en werden ontvangen door twee mensen uit het onderwijs die ons koffie aanboden en vroegen of wij familie op het kerkhof hadden.
Toen wij vertelden over mijn vader, ging de man naar het archief en kwam terug met een grote doos. Hij deed zijn museum handschoenen aan en haalde tot grote verbazing de originele brief van mijn moeder in het Duits geschreven.
Ik herkende direct haar handschrift. Dat was toch wel een heel bijzonder moment, een brief van 70 jaar geleden. Inmiddels heb ik documenten verzameld met gegevens waar mijn vader korte dan wel lange tijd moet zijn geweest. Oranje hotel Scheveningen, Kamp Vucht, Kamp Amersfoort. Hier werd hij samengevoegd met 360 mannen uit Putten en in veewagens naar Kamp Neugamme gebracht en daar werden allen weer gesplitst. Zo kwam vader uiteindelijk in Kamp Ladelund terecht, waar hij onder onmenselijke omstandigheden op 15 november 1944 is overleden.
Jarenlang heb ik gezocht naar alle mogelijke informatie over mijn vader. Over hoe en waarom. Ook heb ik geprobeerd zijn pad te lopen. Stap na stap bij de voormalige ingang van het kamp midden in de polder, daar waar alle ellende van het kamp voor de buitenwereld werd verborgen gehouden. Het feit dat ik nooit mijn en ons leven heb kunnen delen met mijn vader heeft mij persoonlijk veel verdriet gedaan.
Bevrijding van oorlogsgeweld is voor mij Ge- en herdenken, dus geen feest.
Jan van Santen
Afgelopen zaterdag hebben de Coronasisters opgetreden. Drie dochters (Yvonne, Marion en Carla) van Greet Groenwegen- Overdevest hebben zaterdag de buurt onveilig gemaakt. Niet letterlijk natuurlijk, want de afstand werd met een centimeter afgemeten. Dit was een gelegenheidsoptreden, hun achternaam deden ze eer aan door in het groen gekleed te gaan. Rond 2 uur werd er bij de bewoners aangebeld om naar het balkon te komen en later met een megafoon toegesproken.
Er werd een vrolijk repertoire gezongen en direct op situaties ingespeeld. Vooral de vrolijkheid spatte er van af. Een versierde kruiwagen zorgde voor het vervoer van attributen. Er werd een rondgang gemaakt, start bij de Zwanebloem, een serenade voor hun moeder op de Pinksterbloem, waar en passant ook Jan Vreeswijk in het zonnetje werd gezet en hij spontaan een dansje deed. Ook Gijs stond luidkeels mee te zingen vanaf zijn balkon. Zangspieren, rugspieren en lachspieren zijn in werking gezet. Een mooi aangepast lied van: voor, naar achter, van links naar rechts om mee te bewegen. En natuurlijk het lied van Ria Valk, dan moet je mijn zuster zien. Een heuse canon, verdeeld over twee helften van de straat met ‘De Uil zat in de olmen’. Hier en daar werd een bloem uitgedeeld.
Er was ruimte voor een bezoek aan de Waterviolier, waar breed lachend hun optreden door de bewoners in ontvangst werden genomen. En deze keer ook een bezoek aan de Van Santhorststraat, waar natuurlijk ook het optreden op prijs werd gesteld. Carla woont daar, dus extra leuk. Ieder voor zich kan natuurlijk iets organiseren op spontaan actie ondernemen, dat staat vrij.
Er is ook een en ander in voorbereiding met ‘de Lovebells’, 4 enthousiaste conservatorium geschoolde muzikanten. Ik heb met hen afgesproken om te inventariseren of er liefhebbers zijn om een optreden te sponsoren.
Wil je de buurman, jarige buurvrouw, je moeder, opa of een verlaat moederdagcadeau een muzikaal optreden aanbieden, sponsor hen dan voor € 25,- per liedje om een serenade aan huis aan te bieden.
Een mooie gelegenheid om iemand te laten weten dat er aan hen gedacht wordt. Het zou mooi zijn om dan de gehele Doctor van Noortstraat onder handen te nemen. Je kan natuurlijk ook de krachten bundelen. Laat maar weten, je reactie kan naar redactie@dorpsketting.nl ook voor andere ideeën. Mailbox staat altijd open.
Petra
Het gedicht van Eva Pronk:
Vrijheid
de oude man
verstopte joden op zijn zolder,
drukte illegale kranten
en hielp Engelse piloten.
hij loog voor het leven.
hij loog voor de vrijheid.
de vrouw
in de kelder
liet wanneer de vliegtuigen overvlogen
bange mannen, vrouwen en kinderen
schuilen voor de bommen.
zij stond voor het leven.
zij stond voor de vrijheid.
de jongen
net achttien
opgeroepen
om te vechten aan het front
nam afscheid van zijn moeder
en zou haar nooit meer zien.
hij vocht voor zijn leven.
hij vocht voor de vrijheid.
deze helden.
gewone mensen zoals jij en ik.
kozen ervoor te vechten
voor de vrijheid.
als een van deze helden
hier niet voor had gekozen.
was mijn opa dan geboren?
had ik dan geleefd?
Afgelopen zaterdag werd de bloemenbuurt opnieuw met een activiteit verrast, nu met een bezoek van een Oud Hollands draaiorgel van Fabian Krul uit Leiden. Jokelien van Rijn heeft hem op de kop getikt en op haar kosten uitgenodigd. Ook zij verdient een lintje voor al haar activiteiten binnen Stompwijk ’92, maar dit terzijde. Wat een prachtig exemplaar was dit, ik kon er vroeger in de Breestraat in Leiden lang naar kijken, zeker naar al die poppen die dan om beurten op een instrument klingelen. En dan natuurlijk een muntje in het bakje, nostalgie.
Er werd weer gezellig meegedeind en gezongen. Ingrid van de Passie heeft de tulpen voor een vriendenprijsje kunnen kopen en zelf de rest gesponsord. Dank je wel Ingrid. Wie niet thuis was, vond bij thuiskomt een bosje tulpen voor de deur, althans op de begane grond.
We konden nu een groter rondje maken in de buurt, zodat de bewoners aan de Waterviolier ook blij konden maken. Aan die glunderende gezichten was te zien dat dit bezoek bijzonder op prijs werd gesteld. Ook op het Akkermunt konden we weer een lach op het gezicht toveren en tot slot een toegift voor de supermarkt.
Met het oog op koningsdag werden deze tulpen in Oud Hollandse kleding uitgedeeld. Ria en Sjaak van Rijn, van ruim 80 min en 80 plus maakten er een gezellig dansje bij. Wat een lekker stel is dit toch. Voor de kleding moet ik dank zeggen aan Melissa Overdevest en Wendy Koot- de Winter. De oranje fiets kon ik lenen van Anneke van Santen met oranje krat voorop waar de tulpen mooi in pasten. Zo gaat het gezegde weer op: het gaat er niet om wie je bent, maar wie je kent.
Petra Oliehoek- van Es
